یونی‌سواپ (Uniswap) و سوشی (Sushi) ثابت کرده‌اند که صرافی‌های غیرمتمرکز می‌توانند صرافی‌های متمرکز مانند کوین‌بیس (Coinbase) را در بازی خودشان شکست دهند. اما صرافی کرو فاینَنس (Curve Finance)، که یک صرافی غیرمتمرکز مخصوص ارزهای باثبات (یا همان استیبل کوین‌ها) است، به طور کامل با دیگر صرافی‌ها فرق دارد. این صرافی به کاربران امکان مبادله‌ی ارزهای باثبات را در سریع‌ترین و با راحترین روش را ارائه می‌دهد و ثابت می‌کند که صرافی‌های غیرمتمرکز نه تنها کار می‌کنند و مفید هستند، بلکه از بورس‌های ارز سنتی بسیار بهتر هم هستند. در این مطلب به معرفی و بررسی کامل ارز دیجیتال کرو می پردازیم. با ما همراه باشید.
کرو فایننس (Curve Finance) چیست؟
همانند یونی‌سواپ، کرو فایننس یک صرافی غیرمتمرکز برای مبادله‌ی دارایی‌ها و ارزهای دیجیتال است. تفاوت اصلی آن‌ها این است که یونی‌سواپ برای مبادله‌ی توکن‌های ERC-20 است (تا زمانی که نقدینگی کافی وجود داشته باشد) در حالی کرو مخصوص مبادله‌ی ارزهای باثبات بر روی شبکه‌ی اتریوم (Ethereum) است.
در حال حاضر کرو از ارزهای زیر بشتیبانی می‌کند:
DAI, USDT, USDC, GUSD, TUSD, BUSD, UST, EURS, PAX, sUSD, USDN, USDP, RSV, LINKUSD.
علاوه بر آن، می‌توانید به مبادله‌ی ETH، LINK، و برخی از دارایی‌های توکنایز شده‌ی BTC مانند wBTC و renBTC نیز بپردازید.
نحوهی کار کرو فایننس
تا الان مشخص شد که کرو مانند یونی‌سواپ است اما فقط برای مبادله‌ی ارزهای باثبات استفاده می‌شود. برای اینکه نحوهی کار کرو را درک کنید، بیایید اول نحوهی کار بازارساز‌های خودکار (AMM) را کمی مرور کنیم چراکه کرو از یک پروتکل بازارساز خودکار استفاده می‌کند.
مدل AMM کرو از چهار بخش اصلی تشکیل شده است:
- تامین‌کنندگان نقدینگی کسانی هستند که توکن‌های خود را به استخرهای نقدینگی کرو می‌سپارند.
- استخرهای نقدینگی جایی است که توکن تامین‌کنندگان نقدینگی نگه‌داری می‌شود تا نقدینگی مبادله ایجاد شود.
- معامله‌گران توکن‌های خود را با استخر نقدینگی مبادله می‌کنند. با این کار، فشار خرید و فروش ایجاد می‌شود که به قیمت‌گذاری تو‌کن‌ها کمک می‌کند.
- الگوریتم‌های AMM قیمت‌های توکن‌های موجود در استخر نقدینگی را با توجه به فاکتور‌های مختلف (مانند فشار خرید و فروش ایجاد شده توسط معامله‌گران) تعیین می‌کنند.
AMM مخفف Automated Market Maker، به معنی «بازارساز خودکار» است. بازارسازان خودکار از الگوریتم‌ها و قراردادهای هوشمند (Smart Contract) استفاده می‌کنند تا قیمت توکن‌های در استخر نقدینگی را تعیین کنند. این کار در نتیجه نیاز به شریک داشتن را از بین می‌برد.
در صرافی‌های متمرکز، معاملات برپایه‌ی اوردر بوک‌ها (Order Book) انجام می‌شوند. استفاده از اوردر بوک منجر می‌شود که صرافی‌های متمرکز مالکیت دارایی‌های داخل آن را به عهده بگیرند و در نتیجه، در این معاملات آن‌ها همیشه جزء شرکای هر معامله‌ای به حساب می‌آیند.
چون مبادله‌ی ارزهای باثبات با کرو نیازی به اوردربوک یا وجود شریک ندارد، ممکن است کنجکاو باشید که صرافی نقدیندگی خود را از کجا تأمین می‌کند. نقدیندگی توسط افرادی تأمین می‌شود که توکن‌های خود را به استخر نقدیندگی کرو سپرده‌اند و در نتیجه جزء تامین‌کنندگان نقدینگی شده‌اند.
به عبارت دیگر، کرو نقدیندگی خود را با افراد تأمین می‌کند، سپس از الگوریتم‌های مختلف استفاده می‌کند تا قیمت دارایی‌های موجود در استخر نقدیندگی را تعیین کند و در نهایت، به کاربران این امکان را می‌دهد که از طریق معاملات هوشمند دارایی‌های خود را با دارایی‌های استخر نقدیندگی مبادله کنند.
چرا کرو از یونی‌سواپ برای مبادله‌ی ارزهای باثبات بهتر است؟
هنگام بررسی ارزش کل قفل‌شده (TVL)، کرو تنها کمی پایین‌تر از یونی‌سواپ است. طبق آمار مهم DeFi Pulse، مقدار نقدیندگی قفل‌شده‌ی کرو حدود ۶ بیلیون است در حالی که این مقدار برای یونی‌سواپ حدود 6.86 بیلیون است.
دلیل اینکه میزان TVL کرو همواره در حال افزایش است (با اینکه کرو نسبت به یونی‌سواپ ناشناخته شده‌تر است)، این است که صرافی کرو بر روی مبادله‌ی ارزهای باثبات تمرکز کرده است، بازاری که رقابت چندانی ندارد. همچنین کرو مزایای مهمی را هم به معامله‌گران و هم به تامین‌کنندگان نقدیندگی ارائه می‌دهد:
- دستمزد معامله‌ی پایین: میزان دستمزد معاملات مربوط به ارزهای باثبات در کرو بسیار پایین‌تر از یونی‌سواپ است (این مقدار در یونی‌سواپ 0.3٪ و در کرو 0.04٪ است).
- لغزش قیمت حداقلی: معاملات حجیم در معرض لغزش قیمت (یا همان slippage) قرار دارند اما استخرهای کرو این پدیده را به حداقل می‌رسانند چرا که همه‌ی ارزها شبیه به هم هستند.
- نداشتن ضرر ناپایدار (Impermanent Loss): تامین‌کنندگان نقدیندگی در کرو تنها نقدیندگی ارزهای باثبات را تأمین می‌کنند که این مورد تقریباً به طور کامل ضرر ناپایدار را از بین می‌برد.
یونی‌سواپ همیشه از ETH برای مبادلات استفاده می‌کند. بنابراین برای اینکه مبادله‌ای مستقیم و ارزان داشته باشید، باید ETH مبادله‌کنید. مثلاً اگر بخواهید مقداری USDT را با USDC مبادله کنید، یونی‌سواپ ابتدا مقدار USDT شما را به ETC تبدیل می‌کند و سپس آن ETC را با USDC مبادله می‌کند. این کار منجر به نیاز به دو مبادله می‌شود که هزینه‌ی کلی تراکنش را افزایش می‌دهد.
مبادله‌ی ارزهای باثبات در کرو ارزان‌تر است چرا که کرو نیازی به ETH ندارد. استخرهای نقدیندگی مربوط به ارزهای باثبات پر از دارایی هستند و در نتیجه شما می‌توانید ارز باثبات خود را در یک تراکنش مستقیم و ارزان با ارز باثبات دیگری مبادله کنید.
اگر هنگام سقوط بازار ارز آمار DeFi Pulse را بررسی کنید، مشاهده خواهید کرد که کرو میزان TVL خود را نگه می‌دارد درحالی که میزان TVL صرافی‌های دیگر کاهش میابد. این به دلیل روش خاصی است که کرو استفاده می‌کند تا تامین‌کنندگان نقدیندگی از ضرر ناپایدار در امان بمانند.
ضرر ناپایدار زمانی اتفاق می‌افتد که سود استخر نقدیندگی صرافی به دلیل تغییر قیمت نامطلوب یک جفت دارایی از دست می‌رود. چون استخرهای نقدیندگی از شما می‌خواهند که یک جفت دارایی ثبت کنید، زیاد یا کم شدن قیمتی یکی از آن‌ها ریسک را افزایش می‌دهد. به طور مطلوب، باید تعادلی 50/50 بین ارزش جفت دارایی‌های داخل استخر وجود داشته باشد.
کرو از استخرهای پایدار برای رفع مشکل ضررهای ناپایدار استفاده می‌کند. تمام استخرهای کرو یا استخرهای 1:1 مربوط به ارزهای باثبات هستند (مانند USDT/DAI) یا 1:۱ مربوط به توکن‌های مصنوعی و توکن‌های معمولی هستند (مانند sETH/ETH). با نگه داشتن ارزهایی که ارزشی شبیه به هم دارند، ضرر ناپایدار مشکلی نیست. این مورد کرو را به فضایی امن برای تأمین‌کنندگان نقدیندگی تبدیل کرده است.
ارز دیجیتال کرو (Curve) چیست؟
یونی‌سواپ (Uniswap) و سوشی (Sushi) ثابت کرده‌اند که صرافی‌های غیرمتمرکز می‌توانند صرافی‌های متمرکز مانند کوین‌بیس (Coinbase) را در بازی خودشان شکست دهند.
اما صرافی کرو فاینَنس (Curve Finance)، که یک صرافی غیرمتمرکز مخصوص ارزهای باثبات (یا همان استیبل کوین‌ها) است، به طور کامل با دیگر صرافی‌ها فرق دارد. این صرافی به کاربران امکان مبادله‌ی ارزهای باثبات را در سریع‌ترین و با راحترین روش را ارائه می‌دهد و ثابت می‌کند که صرافی‌های غیرمتمرکز نه تنها کار می‌کنند و مفید هستند، بلکه از بورس‌های ارز سنتی بسیار بهتر هم هستند.
کرو فایننس (Curve Finance) چیست؟
همانند یونی‌سواپ، کرو فایننس یک صرافی غیرمتمرکز برای مبادله‌ی دارایی‌ها و ارزهای دیجیتال است. تفاوت اصلی آن‌ها این است که یونی‌سواپ برای مبادله‌ی توکن‌های ERC-20 است (تا زمانی که نقدینگی کافی وجود داشته باشد) در حالی کرو مخصوص مبادله‌ی ارزهای باثبات بر روی شبکه‌ی اتریوم (Ethereum) است.
در حال حاضر کرو از ارزهای زیر بشتیبانی می‌کند:
DAI, USDT, USDC, GUSD, TUSD, BUSD, UST, EURS, PAX, sUSD, USDN, USDP, RSV, LINKUSD.
علاوه بر آن، می‌توانید به مبادله‌ی ETH، LINK، و برخی از دارایی‌های توکنایز شده‌ی BTC مانند wBTC و renBTC نیز بپردازید.
نحوهی کار کرو فایننس
تا الان مشخص شد که کرو مانند یونی‌سواپ است اما فقط برای مبادله‌ی ارزهای باثبات استفاده می‌شود. برای اینکه نحوهی کار کرو را درک کنید، بیایید اول نحوهی کار بازارساز‌های خودکار (AMM) را کمی مرور کنیم چراکه کرو از یک پروتکل بازارساز خودکار استفاده می‌کند.
مدل AMM کرو از چهار بخش اصلی تشکیل شده است:
- تامین‌کنندگان نقدینگی کسانی هستند که توکن‌های خود را به استخرهای نقدینگی کرو می‌سپارند.
- استخرهای نقدینگی جایی است که توکن تامین‌کنندگان نقدینگی نگه‌داری می‌شود تا نقدینگی مبادله ایجاد شود.
- معامله‌گران توکن‌های خود را با استخر نقدینگی مبادله می‌کنند. با این کار، فشار خرید و فروش ایجاد می‌شود که به قیمت‌گذاری تو‌کن‌ها کمک می‌کند.
- الگوریتم‌های AMM قیمت‌های توکن‌های موجود در استخر نقدینگی را با توجه به فاکتور‌های مختلف (مانند فشار خرید و فروش ایجاد شده توسط معامله‌گران) تعیین می‌کنند.
AMM مخفف Automated Market Maker، به معنی «بازارساز خودکار» است. بازارسازان خودکار از الگوریتم‌ها و قراردادهای هوشمند (Smart Contract) استفاده می‌کنند تا قیمت توکن‌های در استخر نقدینگی را تعیین کنند. این کار در نتیجه نیاز به شریک داشتن را از بین می‌برد.
در صرافی‌های متمرکز، معاملات برپایه‌ی اوردر بوک‌ها (Order Book) انجام می‌شوند. استفاده از اوردر بوک منجر می‌شود که صرافی‌های متمرکز مالکیت دارایی‌های داخل آن را به عهده بگیرند و در نتیجه، در این معاملات آن‌ها همیشه جزء شرکای هر معامله‌ای به حساب می‌آیند.
چون مبادله‌ی ارزهای باثبات با کرو نیازی به اوردربوک یا وجود شریک ندارد، ممکن است کنجکاو باشید که صرافی نقدیندگی خود را از کجا تأمین می‌کند. نقدیندگی توسط افرادی تأمین می‌شود که توکن‌های خود را به استخر نقدیندگی کرو سپرده‌اند و در نتیجه جزء تامین‌کنندگان نقدینگی شده‌اند.
به عبارت دیگر، کرو نقدیندگی خود را با افراد تأمین می‌کند، سپس از الگوریتم‌های مختلف استفاده می‌کند تا قیمت دارایی‌های موجود در استخر نقدیندگی را تعیین کند و در نهایت، به کاربران این امکان را می‌دهد که از طریق معاملات هوشمند دارایی‌های خود را با دارایی‌های استخر نقدیندگی مبادله کنند.
چرا کرو از یونی‌سواپ برای مبادله‌ی ارزهای باثبات بهتر است؟
هنگام بررسی ارزش کل قفل‌شده (TVL)، کرو تنها کمی پایین‌تر از یونی‌سواپ است. طبق آمار مهم DeFi Pulse، مقدار نقدیندگی قفل‌شده‌ی کرو حدود ۶ بیلیون است در حالی که این مقدار برای یونی‌سواپ حدود 6.86 بیلیون است.
دلیل اینکه میزان TVL کرو همواره در حال افزایش است (با اینکه کرو نسبت به یونی‌سواپ ناشناخته شده‌تر است)، این است که صرافی کرو بر روی مبادله‌ی ارزهای باثبات تمرکز کرده است، بازاری که رقابت چندانی ندارد. همچنین کرو مزایای مهمی را هم به معامله‌گران و هم به تامین‌کنندگان نقدیندگی ارائه می‌دهد:
- دستمزد معامله‌ی پایین: میزان دستمزد معاملات مربوط به ارزهای باثبات در کرو بسیار پایین‌تر از یونی‌سواپ است (این مقدار در یونی‌سواپ 0.3٪ و در کرو 0.04٪ است).
- لغزش قیمت حداقلی: معاملات حجیم در معرض لغزش قیمت (یا همان slippage) قرار دارند اما استخرهای کرو این پدیده را به حداقل می‌رسانند چرا که همه‌ی ارزها شبیه به هم هستند.
- نداشتن ضرر ناپایدار (Impermanent Loss): تامین‌کنندگان نقدیندگی در کرو تنها نقدیندگی ارزهای باثبات را تأمین می‌کنند که این مورد تقریباً به طور کامل ضرر ناپایدار را از بین می‌برد.
یونی‌سواپ همیشه از اتریوم برای مبادلات استفاده می‌کند. بنابراین برای اینکه مبادله‌ای مستقیم و ارزان داشته باشید، باید ETH مبادله‌کنید. مثلاً اگر بخواهید مقداری USDT را با USDC مبادله کنید، یونی‌سواپ ابتدا مقدار USDT شما را به ETC تبدیل می‌کند و سپس آن ETC را با USDC مبادله می‌کند. این کار منجر به نیاز به دو مبادله می‌شود که هزینه‌ی کلی تراکنش را افزایش می‌دهد.
مبادله‌ی ارزهای باثبات در کرو ارزان‌تر است چرا که کرو نیازی به ETH ندارد. استخرهای نقدیندگی مربوط به ارزهای باثبات پر از دارایی هستند و در نتیجه شما می‌توانید ارز باثبات خود را در یک تراکنش مستقیم و ارزان با ارز باثبات دیگری مبادله کنید.
اگر هنگام سقوط بازار ارز آمار DeFi Pulse را بررسی کنید، مشاهده خواهید کرد که کرو میزان TVL خود را نگه می‌دارد درحالی که میزان TVL صرافی‌های دیگر کاهش میابد. این به دلیل روش خاصی است که کرو استفاده می‌کند تا تامین‌کنندگان نقدیندگی از ضرر ناپایدار در امان بمانند.
ضرر ناپایدار زمانی اتفاق می‌افتد که سود استخر نقدیندگی صرافی به دلیل تغییر قیمت نامطلوب یک جفت دارایی از دست می‌رود. چون استخرهای نقدیندگی از شما می‌خواهند که یک جفت دارایی ثبت کنید، زیاد یا کم شدن قیمتی یکی از آن‌ها ریسک را افزایش می‌دهد. به طور مطلوب، باید تعادلی 50/50 بین ارزش جفت دارایی‌های داخل استخر وجود داشته باشد.
کرو از استخرهای پایدار برای رفع مشکل ضررهای ناپایدار استفاده می‌کند. تمام استخرهای کرو یا استخرهای 1:1 مربوط به ارزهای باثبات هستند (مانند USDT/DAI) یا 1:۱ مربوط به توکن‌های مصنوعی و توکن‌های معمولی هستند (مانند sETH/ETH). با نگه داشتن ارزهایی که ارزشی شبیه به هم دارند، ضرر ناپایدار مشکلی نیست. این مورد کرو را به فضایی امن برای تأمین‌کنندگان نقدیندگی تبدیل کرده است.
دارا در حقیقت یک پلتفرم استخراج بیتکوین است. دغدغه‌های مدیریت و تامین برق ماینرها را رها کنید و ماینینگ را با خیال راحت به ما بسپارید!
